تنبلی چشم (آمبلیوپی) یکی از شایع‌ترین اختلالات بینایی در کودکان است که اگر به موقع تشخیص داده نشود، می‌تواند به مشکلات دائمی در بینایی منجر شود. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که مغز و چشم به طور مناسب با یکدیگر همکاری نمی‌کنند و مغز شروع به نادیده گرفتن اطلاعاتی که از یک چشم دریافت می‌شود، می‌کند. در ادامه، به دلایل اصلی ایجاد تنبلی چشم و عوامل تأثیرگذار بر آن می‌پردازیم.
بیشتربخوانید: لنز هارد
عیوب انکساری اصلاح نشده
یکی از دلایل اصلی تنبلی چشم، عیوب انکساری مانند نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم است. اگر یکی از چشم‌ها دارای مشکل انکساری بیشتری نسبت به چشم دیگر باشد، مغز ترجیح می‌دهد اطلاعات را از چشم قوی‌تر دریافت کند و چشم ضعیف‌تر را نادیده بگیرد. این موضوع به مرور زمان باعث کاهش کارایی چشم ضعیف می‌شود.
استرابیسم (انحراف چشم)
استرابیسم یا انحراف چشم یکی دیگر از عوامل شایع در ایجاد تنبلی چشم است. در این حالت، چشمان فرد به صورت هم‌زمان به یک نقطه نگاه نمی‌کنند. مغز برای جلوگیری از دوگانگی تصویر، اطلاعات چشم منحرف را نادیده می‌گیرد و همین مسئله باعث کاهش کارایی آن چشم می‌شود.
انسداد محور بینایی
انسداد محور بینایی می‌تواند به دلیل بیماری‌ها یا شرایطی مانند افتادگی پلک، آب مروارید مادرزادی، یا وجود زائده در مسیر بینایی رخ دهد. این انسداد مانع از دریافت نور کافی توسط شبکیه می‌شود و باعث می‌شود مغز از آن چشم استفاده نکند.
کم‌تحرکی مادرزادی چشم
برخی کودکان از بدو تولد با مشکلی در ساختار یا عملکرد عضلات چشم مواجه هستند. این مسئله می‌تواند به ضعف چشم منجر شود و در صورتی که به موقع درمان نشود، به تنبلی چشم ختم شود.
بیشتربخوانید: لنز اسکرال
عوامل تشدیدکننده
- ژنتیک و سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین یا خواهر و برادرها تنبلی چشم داشته باشند، احتمال بروز آن در کودک بیشتر است.
- تأخیر در تشخیص: تشخیص دیرهنگام این بیماری، درمان را دشوارتر می‌کند.
- بیماری‌های مرتبط: بیماری‌هایی مانند دیابت یا مشکلات عصبی می‌توانند به صورت غیرمستقیم در ایجاد تنبلی چشم مؤثر باشند.
اهمیت تشخیص زودهنگام
تنبلی چشم معمولاً در کودکان زیر 7 سال رخ می‌دهد. با انجام معاینات منظم چشم پزشکی و شناسایی زودهنگام علائم، می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. علائم شایع شامل:
- انحراف یا ناهماهنگی چشم‌ها
- کج کردن سر هنگام نگاه کردن
- مشکل در تشخیص اشیاء دور یا نزدیک
- بستن یا مالیدن مکرر یک چشم
روش‌های درمان
درمان تنبلی چشم بستگی به شدت و دلیل ایجاد آن دارد. برخی از روش‌های رایج عبارتند از:
- عینک یا لنز طبی: برای اصلاح عیوب انکساری و ایجاد تعادل بین چشمان.
- بستن چشم قوی‌تر: این روش مغز را مجبور می‌کند از چشم ضعیف‌تر استفاده کند و به تدریج عملکرد آن را بهبود می‌بخشد.
- تمرین‌های بینایی: برای تقویت ارتباط بین چشم و مغز.
- جراحی: در مواردی که انسداد محور بینایی یا استرابیسم عامل اصلی باشد.
بیشتربخوانید: درمان تنبلی چشم با دستگاه Cam
نتیجه‌گیری
تنبلی چشم یکی از مشکلات قابل پیشگیری است که با آگاهی و تشخیص زودهنگام می‌توان از تأثیرات بلندمدت آن جلوگیری کرد. والدین باید به علائم هشداردهنده توجه کرده و کودکان را در سنین پایین برای معاینه نزد چشم‌پزشک ببرند. درمان به موقع می‌تواند به بازیابی بینایی کامل و بهبود کیفیت زندگی کودک کمک کند.
- ۲۷ بازديد
- ۰ ۰
- ۰ نظر